Een doelenboom is een manier om scherp te krijgen welke doelen we precies met de campus willen bereiken, op welke manier, en hoe wij meten in hoeverre we daarin slagen. Om zo’n doelenboom op te zetten organiseerde Movisie in mei en juni 2019 twee workshops.

Ervaringsdeskundigen Een doelenboom bouw je niet alleen, dat doe je samen. Samen omdat ieders inbreng waardevol is en ieder een eigen kijk heeft op de toekomst die we met elkaar waar willen maken. We organiseerden de workshops met mensen die op zeer uiteenlopende wijze verbonden zijn met de campus en/of landgoed Woudhuizen. Om te horen wat zij belangrijk vinden voor de toekomst van Campus Woudhuis. Wat gaat er gebeuren in de moestuin, de omringende bossen en het landgoed? Wat is daar volgens hen wel en niet te doen, te zien, te leren of te beleven? Wat vinden zij belangrijk? En waaraan kunnen we zien dat het goed gaat?

Aan beide workshops nam een breed gezelschap deel: vertegenwoordigers van wijkraden van aanpalende wijken van het landgoed, mensen van Gemeente Apeldoorn, vrijwilligers van IVN-afdeling Apeldoorn, vrijwilligers en begeleiders van ’s Heeren Loo, een HBO-afstudeerder, wetenschappers en onderzoekers van het living lab, en onze medewerkers.

Jaap Berends: ‘’Movisie bepleit de inbreng van ervaringsdeskundigen bij dit soort workshops. Op de campus zijn dat onze medewerkers van de groenploeg. Eerlijk is eerlijk, het voelde bij aanvang best spannend of dat zou lukken. Met ruim 20 mensen in een zaaltje, met zoveel prikkels, komen dan de stemmen van de mensen met een beperking goed tot hun recht? We werden verrast door de ideeën die onze mensen van de groenploeg hebben ingebracht over de toekomst van de campus. Mensen, die soms letterlijk niet praten, hebben hun stem laten horen. Deze manier van werken zet de toon voor de inclusie, waarmee we op Campus Woudhuis willen werken.’’

Rijke oogst Tijdens de eerste workshop associeerden we los op de toekomstige effecten van de campus. We probeerden zoveel mogelijk invullingen te krijgen van wat er met Campus Woudhuis beoogd wordt. Waar denk je aan bij:

• Campus Woudhuis is een levendig stadslandgoed.
• Campus Woudhuis biedt werk voor iedereen.
• Campus Woudhuis is een living lab voor inclusief werken.

Tijdens de tweede workshop hebben we met dezelfde deelnemers de oogst van de eerste workshop verder uitgewerkt en weergegeven in de doelen voor de komende jaren. De doelenboom werd voorgelegd aan de leden van de landgoedcoöperatie om vast te stellen als leidraad voor de verdere ontwikkeling van de campus. De komende jaren gebruiken we de doelenboom om de ontwikkeling van de campus te volgen. Zo kunnen we zien of alle ideeën uitkomen. Misschien moet er dan ook wat bijgesteld worden, of komen er nieuwe ideeën bij. De toekomst zal het leren.

Klik op het plaatje voor een grote weergave van de doelenboom.

Welke bedrijvigheid is er allemaal mogelijk op Landgoed Woudhuis in Apeldoorn? Om die vraag te beantwoorden reizen Gijs te Winkel (afstudeerder Bedrijfskunde aan de HAN) en Jaap Berends (Campus Woudhuis) langs een aantal landgoederen: Mariënweardt, Kasteel Doorwerth, Landgoed Schovenhorst en Landgoed Tongeren. Onze vraag aan hen: waar moet je op letten bij de exploitatie van een landgoed? Hier een top-5 van tips.

Tip 1: De winst van een landgoed ligt in de maatschappelijke functie.

De exploitatie van een landgoed is gericht op het behoud van dat landgoed als geheel en vaak de openstelling ervan voor publiek. Uiterst zelden is een landgoed een ‘melkkoe’ en als het dat wel is, dan gaat het al gauw op een pretpark lijken. De winst van een landgoed ligt in de maatschappelijk impact van rust, natuur, cultuurhistorie en evenementen die daarbij passen. Denk aan natuurdagen, fairs en concerten. Werk daarin samen met lokale organisaties, zoals natuurverenigingen en historische kringen. Dan kan er wel sporadisch goed worden verdiend op een activiteit, maar de meeste landgoederen zijn al blij zwarte cijfers te draaien.

Tip 2: Zorg voor een goede ‘branding’ en presenteer je als landgoed als één geheel.

Op een landgoed werken vaak meerdere ondernemers: landbouwbedrijven, lokale voedselproducten, horeca en recreatie. Bezoekers zijn vaak niet geïnteresseerd in die individuele ondernemingen. Zij zien het landgoed als één geheel. Ontwerp daarom een sterke ‘brand’ (merk, logo, etc.) en spreek af wie het gezicht naar buiten is. Onder die ene brandparaplu kan je boodschappen differentiëren.

Tip 3: Sluit aan bij het historische verhaal van het landgoed.

Landgoederen hebben vaak een rijke historie. Sluit aan bij de gebeurtenissen uit de afgelopen eeuwen en bij de elementen die nu nog in de structuur en gebouwen van het landgoed te zien zijn. Vertel het cultuurhistorische verhaal van het landgoed en maak het fysiek zichtbaar op je terrein. Dat kan lopen van de middeleeuwen tot in ‘the sixties’.

Tip 4: ‘Boompje groot, plantertje dood’: denk in lange termijnen bij de ontwikkeling van het landgoed.

Een landgoed is in de loop van eeuwen gevormd. Een huidige landgoedeigenaar of -beheerder wil het landgoed behouden en als het kan, beter doorgeven aan de volgende generatie. Denk in termijnen van tientallen jaren bij de keuze om zaken te herstellen en toe te voegen. Toevoegingen moeten tijdbestendig zijn. Op een landgoed zijn vaak natuur, landerijen en bossen te vinden. Bij uitstek bosbeheer vraagt om een visie op langer termijn. Hoe willen we dat het landgoed er over 50 jaar uitziet? Immers, ‘boompje groot, plantertje dood’.

Tip 5: Geef vrijwilligers veel armslag. Een ideale vrijwilligersgroep is zelf-organiserend.

Geen landgoed werkt zonder vrijwilligers. Vrijwilligers leiden bezoekers rond, zijn medewerker in een museum of het landhuis, doen het klein onderhoud daarvan en onderhouden bijvoorbeeld de moestuin. Vrijwilligersgroepen beschouwen het landgoed dan ook vaak als ‘hun landgoed’. De landgoedbeheerders die wij spraken geven vrijwilligers daarom een stevige stem in hoe zij hun taken onderling uitvoeren. Het vraagt ook om veel aandacht voor en waardering van vrijwilligers. Zorg voor een goede basis en de kaders waarbinnen zij werken. De landgoedbeheerder heeft bij onverenigbare opvattingen vaak wel een veto.

Vandaag verscheen in Zorg+Welzijn, een magazine over dagelijks werk in het sociale domein, een interview met Jaap Berends over de campus als living lab voor werken met een beperking. Het interview vind je hier.

Provincie Gelderland maakt werk van de arbeidsmarkt van de toekomst en steunt initiatieven om de arbeidsdeelname in Gelderland te vergroten. Eén van die initiatieven is onze campus. We ontvangen een financiële bijdrage voor het project Inclusief Talent. Dat project legt in de komende drie jaar de basis om het talent van mensen met een arbeidsbeperking en leerlingen uit het voortgezet speciaal onderwijs beter te benutten. Lees meer in de woorden van de provincie in haar persbericht.

Foto: Commissaris van de Koning, John Berends

Het echte werk is nu begonnen: de eerste ploeg met heren van ’s Heeren Loo is sinds vandaag aan de gang op het landgoed. Een paar keer per week werken zij aan het onderhoud van het bos en ander groen op het Woudhuis. Een bijzondere mijlpaal voor de campus! We heten de mannen van harte welkom en wensen hen veel werkplezier.